Και τι δε χαρήκαμε, στ’ αλήθεια, κατά τη διάρκεια της εμπειρίας μας στο Καστελλόριζο! Πειράματα Φυσικής και Χημείας, βιωματικά εργαστήρια, εκθέσεις απτικών γρίφων, μαθήματα Αστρονομίας από καταξιωμένους επιστήμονες του τμήματος Φυσικής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, διαλέξεις αλλά και κινηματογραφικούς γρίφους από την εκπληκτική ομάδα του cinemathesis. Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, 42 μαθήτριες και μαθητές των Εκπαιδευτηρίων «ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ» είχαν την πολύτιμη ευκαιρία να ζήσουν μία συναρπαστική εμπειρία σε ένα από τα πιο όμορφα νησιά της χώρας μας. Το υπέροχο Καστελλόριζο, απλωμένο με ζηλευτή χάρη στην ανατολική εσχατιά της Ελλάδας, μάς υποδέχθηκε την Παρασκευή, 23 Σεπτεμβρίου 2022, και κέρδισε τις καρδιές μας με τη ζεστή φιλοξενία των κατοίκων του και τη μοναδική γραφικότητά του.
Επιμέλεια: Μαρία Μεντή, Φιλόλογος
Σκοπός του ταξιδιού της ομάδας μας ήταν η συμμετοχή μας στο 2ο Φεστιβάλ Γρίφων, που οργανώθηκε από την ΕΝ.Ι.Γ.ΜΑ (Ένωση Ιδεών, Γρίφων, Μαθηματικών), με την εξαιρετική φροντίδα της κ. Ελένης Γραμματικοπούλου, γνωστής για τη μακρά εμπειρία της στον χώρο της επικοινωνίας της Επιστήμης και του κ. Πανταζή Χούλη, κατόχου σπάνιας τεχνογνωσίας παγκοσμίου εμβέλειας σε όλα τα είδη των γρίφων. Η επιτυχία του Φεστιβάλ ξεπέρασε κάθε προσδοκία, θέτοντας πλέον τα θεμέλια για την παγίωση της οργάνωσης ενός θεσμού, μέσα από τον οποίο διαχέεται η επιστημονική γνώση σε μικρούς και μεγάλους, ενώ ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα να ακουστεί η ελληνική ψυχή και να εκτιμηθεί ο παραγόμενος πολιτισμός του πιο ακριτικού νησιού μας.
Τα παιδιά του σχολείου μας αλλά και μαθητές του νησιού, ενήλικες και επισκέπτες, ψυχαγωγήθηκαν με ποικίλους τρόπους, μέσα από δράσεις που προετοίμασαν επιστήμονες και καλλιτέχνες από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Κρήτη, οι οποίοι αφοσιώθηκαν στους παιδαγωγικούς και επιστημονικούς σκοπούς του Φεστιβάλ με μεράκι, δημιουργική έμπνευση, καλή διάθεση και πηγαίο χιούμορ.
Και τι δε χαρήκαμε, στ’ αλήθεια, κατά τη διάρκεια της εμπειρίας μας στο Καστελλόριζο! Πειράματα Φυσικής και Χημείας, βιωματικά εργαστήρια, εκθέσεις απτικών γρίφων, μαθήματα Αστρονομίας από καταξιωμένους επιστήμονες του τμήματος Φυσικής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, διαλέξεις αλλά και κινηματογραφικούς γρίφους από την εκπληκτική ομάδα του cinemathesis.
Γρίφοι, γρίφοι, γρίφοι… παντού και μέσα από πολλούς και διαφορετικούς συνδυασμούς γνωστικών αντικειμένων, που καλούσαν τα παιδιά μας να εκτιμήσουν και μία άλλη όψη της γνώσης, πιο παιχνιδιάρικη και πιο ανατρεπτική! Κορυφαίοι γριφολόγοι από την επιστήμη των Μαθηματικών, όπως οι κύριοι Πανταζής Χούλης, Μιχάλης Τούλουζας και Bob Hearn, ταξίδεψαν τους μαθητές μας στον συναρπαστικό κόσμο της σπαζοκεφαλιάς, της φαντασίας, της παρατηρητικότητας και της αντισυμβατικής σκέψης, διευρύνοντας την αντίληψή μας για τη σπουδαιότητα των Μαθηματικών στην καθημερινή ζωή μας. Παράλληλα, η συνομιλία με τους Γριφολόγους βοήθησε και εμάς και τα παιδιά μας να συνειδητοποιήσουμε ότι η ποικιλία των γρίφων είναι τεράστια και ότι μέσα από αυτούς μπορεί κάποιος να διδαχθεί Μαθηματικά, Φυσική, Ηλεκτρονική, Μηχανολογία, διάφορες τέχνες, ακόμα και Ηθική! Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που οι Γρίφοι κέρδιζαν το ενδιαφέρον Φιλοσόφων και Επιστημόνων ήδη από την αρχαιότητα.
Ο συνδυασμός της επιστήμης και της τέχνης μπορεί πράγματι να οδηγήσει έναν ερευνητή σε μαγευτικά μονοπάτια. Τη διαπίστωση αυτή μάς τη μετέφεραν με τον πιο μουσικό τρόπο οι κ. Βασίλης Κατσούρος και Μάξιμος Καλιακάτσος – Παπακώστας, που αιχμαλώτισαν το ενδιαφέρον μας, οδηγώντας μας στα ηχητικά μονοπάτια της λύσης ενός μυστηριώδους γρίφου!
Στο δεύτερο απόγευμά μας στο νησί, ο Γενικός Διευθυντής των Εκπαιδευτηρίων μας, κ. Κυριάκος Κυριακούλης, ζέστανε τη διάθεσή μας για γρίφους, προλογίζοντας την προσφορά δύο διαπρεπών επιστημόνων στον χώρο των Μαθηματικών, του κ. Μιχάλη Λάμπρου, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και του κ. Φραγκίσκου Καλαβάση, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Τα παιδιά μας είχαν ενθουσιαστεί, ώστε στη συνέχεια να παρακολουθήσουν τον κ. Λάμπρου να ξετυλίγει, με τον ιδιαίτερα παραστατικό λόγο του, την ομορφιά των Μαθηματικών μέσα από γρίφους που ακούραστα συνθέτει και ανανεώνει κάθε χρόνο. Οι μαθητές μας απόλαυσαν τη συμμετοχή τους, διασκεδάζοντας, ακονίζοντας το μυαλό τους και διατυπώνοντας τις απορίες τους. Η εμπειρία τούς συνεπήρε, έτσι που στο τέλος της δράσης, ήταν πλέον αδύνατο να μη συμφωνήσουμε με τον κ. Λάμπρου (και εμείς οι φιλόλογοι, βεβαίως – βεβαίως) ότι τα Μαθηματικά είναι πράγματι λατρεία!!!
Η ψυχαγωγία συνεχίστηκε ακάθεκτη και μέσα από τις δράσεις των science reactors, οι οποίοι, με τους ευφυείς αυτοσχεδιασμούς τους, στους οποίους συμμετείχαν και μαθητές μας, μάς έπεισαν πως η επιστήμη, εκτός από ακαδημαϊκούς συλλογισμούς, μπορεί να έχει και χιούμορ! Η κ. Χαρά Αφαλωνιάτη, ο κ. Κωνσταντίνος Αντωναρόπουλος και ο κ. Μιχάλης Σαρρής, με τη θετική τους ενέργεια και τις επικοινωνιακές του δεξιότητες, απογείωσαν τη διάθεσή μας και ενεργοποίησαν τη σκέψη μας! Τα παιδιά μας πρόθυμα απαντούσαν στις ερωτήσεις της υπέροχης αυτής ομάδας, καθώς όλο και περισσότερο ελκύονταν από την πρόκληση να περπατήσουν σε νοητικές διαδρομές που τα γοήτευαν και τα εξέπλητταν ευχάριστα!
Δύο ακόμη εξαιρετικούς ομιλητές, τον κ. Δημήτρη Γραμμένο και την κ. Ανθή Στρατάκη, είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε μέσα από την προβολή του πολύ σημαντικού θέματος των προσωπικών δεδομένων. Ο παιγνιώδης και ο ευρηματικός τρόπος παρουσίασης αλλά και η έξυπνη διάδραση, ενθάρρυναν τις μαθήτριες και τους μαθητές μας να διατυπώσουν τις απορίες τους και να καλλιεργήσουν έναν σφαιρικό τρόπο σκέψης για την κατανόηση αυτού του φλέγοντος ζητήματος.
Τα Εκπαιδευτήριά μας έγραψαν και αυτά τη δική τους ιστορία στο φετινό Φεστιβάλ, καθώς το τμήμα Ρομποτικής, με υπεύθυνο τον διευθυντή Γυμνασίου του σχολείου μας, κ. Μάριο Χατζημιχάλη, παρουσίασε τα δικά του επιτεύγματα και ενθουσίασε μικρούς και μεγάλους! Ρομποτικά ψάρια κολύμπησαν στην ειδικά διαμορφωμένη πισίνα, αναδεικνύοντας τις εντυπωσιακές δυνατότητες της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής.
Όμως, όσο ενδιαφέρουσες και ελκυστικές και αν ήταν οι παραπάνω δράσεις… το φετινό Φεστιβάλ ήταν πολύ… ανήσυχο, για να περιοριστεί στα όρια του νησιού. Συνδεθήκαμε ζωντανά με το κέντρο ερευνών CERN, στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας, από όπου ο καθηγητής κ. Θεόδωρος Γέραλης μάς ξενάγησε στον κόσμο της σωματιδιακής φυσικής και μάς παρουσίασε σύγχρονες εξελίξεις μέσα από την καρδιά του μεγαλύτερου σε έκταση επιστημονικού εργαστηρίου πυρηνικών ερευνών στον κόσμο. Μεγάλη τιμή για όλους μας!
Όμως, ούτε και εκεί περιοριστήκαμε, καθώς θελήσαμε να αγγίξουμε, έστω να γνωρίσουμε καλύτερα, τα αστέρια! Στο αεροδρόμιο του νησιού, μέσα στο απόλυτο σκοτάδι μίας ήσυχης φθινοπωρινής βραδιάς, ζήσαμε τη συγκλονιστική εμπειρία της αστροπαρατήρησης, μέσα από ειδικά τηλεσκόπια που εξασφάλισε για τις ανάγκες του Φεστιβάλ η ομάδα του Φυσικού τμήματος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Παρατηρούσαμε τα αστέρια καθώς ακούγαμε τον χαρισματικό λόγο των Αστροφυσικών κ. Κοσμά Γαζέα και κ. Δημήτρη Τσιμπίδα, θέταμε τις ερωτήσεις μας και σκεφτόμασταν με δέος τη δική μας μικροσκοπική διάσταση μπροστά στην ασύλληπτη απεραντοσύνη του Σύμπαντος!!!
Έξω από τους τοίχους των δράσεών μας, το Καστελλόριζο δεν έπαυε να κερδίζει τις καρδιές μας με τις εκπληκτικές ομορφιές του. Περιηγηθήκαμε στους δρόμους του, απολαύσαμε το πεντανόστιμο φαγητό του, κολυμπήσαμε στο διάφανο μπλε της Γαλάζιας Σπηλιάς, συνομιλήσαμε και κάναμε όμορφες γνωριμίες με τους νησιώτες ακρίτες μας, φωτογραφηθήκαμε με φόντο τα χρωματιστά σπίτια του, ταξιδέψαμε μουσικά με τις υπέροχες ερμηνείες των αδελφών κ. Ελένης και κ. Σουζάνας Βουγιουκλή, χορέψαμε, γελάσαμε με την καρδιά μας και πολλοί από εμάς απολαύσαμε τους εαυτούς μας σε καρικατούρες που φιλοτέχνησε με αγάπη και δημιουργική φαντασία ο ταλαντούχος ζωγράφος κ. Kωστής Βούλγαρης!
Γνωρίσαμε, πραγματικά, τόσο ξεχωριστούς ανθρώπους σε όλη τη διάρκεια της εμπειρίας μας. Αξίζει να αναφέρουμε τις αξιαγάπητες προσωπικότητες από το «Πλήρωμα 94», που ήρθε από την Πάτρα και απογείωσε την καλή μας διάθεση με το ανεξάντλητο κέφι και το χιούμορ των 23 μελών του. Το δεύτερο βράδυ της παραμονής μας, τα μέλη του «Πληρώματος 94» είχαν την ευφάνταστη πρωτοβουλία να «αναστήσουν» κάποιες δημοφιλείς προσωπικότητες της ιστορίας, οι οποίες εμφανίστηκαν με τη μορφή φαντασμάτων στους δρόμους του νησιού. Άλλωστε, Φεστιβάλ χωρίς μυστήριο και πάρτι δε γίνεται και έτσι τα παιδιά μας επιδόθηκαν στο κυνήγι των φαντασμάτων, με τον σκοπό να μαντέψουν την ταυτότητά τους. Ευτράπελα, φαντασία και αστείρευτη ενέργεια έβαλαν φτερά στα πόδια όλων μας. Δεν είναι και λίγο να κυνηγάς ή … να σε κυνηγούν φαντάσματα!
Οι εμπειρίες του μοιράσματος της γνώσης και της συνομιλίας με υπέροχους ανθρώπους, επιστήμονες και καλλιτέχνες, που με τόση δοτικότητα και ακούραστη έμπνευση προάγουν τον πολιτισμό και τους σκοπούς της παιδείας, λειτουργούν για όλους μας ως πρότυπα ζωής, τα οποία θεριεύουν την πίστη μας σε ένα φωτεινό μέλλον.
Αποχαιρετήσαμε το Καστελλόριζο, τη Δευτέρα, 26 Σεπτεμβρίου 2022, με τις καρδιές γεμάτες ευγνωμοσύνη για την ευλογημένη εμπειρία αυτών των τεσσάρων ημερών. Καθώς το πλοίο ξεμάκραινε από την αμφιθεατρική γραμμή των καλαίσθητων σπιτιών του, είναι περίεργο, αλλά κανένας από εμάς δεν ένιωθε την κουκλίστικη θωριά αυτού του αγαπημένου νησιού μακριά του. Το Καστελλόριζο, με την τόσο ιδιαίτερη ιστορική, πολιτιστική και γεωγραφική φυσιογνωμία του, έχει πλέον κερδίσει τη δική του ξεχωριστή θέση στην ψυχή μας και είμαστε ήδη ανυπόμονοι για την επόμενη χρονιά που η επιστήμη θα βάλει και πάλι πλώρη για την πανέμορφη στεριά του!
Ευχαριστούμε θερμά τη μητέρα του μαθητή μας Νίκου Πανηγύρη, κ. Πατρίσια Πανηγύρη – Λαμπροπούλου, η οποία μάς προσέφερε πρόθυμα τη βοήθειά της σε όλα όσα αφορούσαν τη διευκόλυνση της παραμονής μας στο νησί σε μία περίοδο μεγάλης τουριστικής κίνησης. Και βέβαια, ευχαριστούμε από καρδιάς όλους όσοι συνέβαλαν, επιστήμονες, καλλιτέχνες, χορηγούς, διοργανωτές, ντόπιους, για να απολαύσει η ομάδα μας μια αξέχαστη γιορτή της Επιστήμης και της Τέχνης!
Καλή αντάμωση στο 3ο Φεστιβάλ Γρίφων!
Φωτογραφίες
