Με υπερηφάνεια και καμάρι παρακολουθούμε την επαγγελματική πορεία απόφοιτων μαθητών των Εκπαιδευτηρίων μας, οι οποίοι διαπρέπουν σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Η Ελευθερία Κουμνάκη, ως μαθήτρια των Εκπαιδευτηρίων μας, διακρίθηκε για την επιμέλεια και τη σοβαρότητά της. Πρόσφατα, παρουσίασε το βιβλίο της «Καλημέρα, κύριε ποδηλάτη», το οποίο μάλιστα είχε διακριθεί στον διαγωνισμό πεζογραφήματος «Νίκος Κάσδαγλης» για νέους συγγραφείς στα Δωδεκάνησα, που είχε πραγματοποιηθεί το διάστημα Οκτωβρίου του 2011 έως τον Απρίλιο του 2012. Έτσι, είχαμε την ευκαιρία να τη συναντήσουμε στη Ρόδο προτού αναχωρήσει για την Ιταλία και να συζητήσουμε μαζί της αρκετά ενδιαφέροντα ζητήματα.
Επιμέλεια: Μάνος Δεληγιαννάκης, Φιλόλογος
Ποια είναι η Ελευθερία;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Ρόδο. Από μικρή ηλικία ενασχολήθηκα με τέχνες, όπως η δημιουργική γραφή, η μουσική και το θέατρο, συμμετέχοντας σε εργαστήρια, χορωδίες και κάνοντας μαθήματα πιάνου μέχρι την απόκτηση του πτυχίου μου το 2011 από το Ελληνικό Ωδείο. Το 2012 αποφοίτησα από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Ρόδου και συνέχισα με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιταλία, με θέμα τη θεραπεία μέσω τέχνης. Παράλληλα, ξεκίνησα εργαστήρια θεάτρου και θεατρικού αυτοσχεδιασμού, τα οποία συνεχίζω μέχρι και σήμερα. Το 2014, ξεκίνησα το δεύτερο μεταπτυχιακό στο Ωδείο της Βερόνας για την ειδίκευση στη μουσικοθεραπεία. Παράλληλα, μέσω των σπουδών μου είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω διάφορα σεμινάρια, συνέδρια και μετεκπαιδεύσεις που αφορούσαν το συγκεκριμένο αντικείμενο. Αφού ολοκλήρωσα τη μεταπτυχιακή μου ειδίκευση στη μουσικοθεραπεία, στο ίδιο ωδείο, ξεκίνησα τις σπουδές για το δίπλωμα πιάνου ως σολίστ, τις οποίες θα ολοκληρώσω τους επόμενους μήνες. Από το 2017 εργάζομαι ως καθηγήτρια πιάνου και μουσικοθεραπεύτρια στη Βερόνα.
Περίγραψέ μας σύντομα το βιβλίο σου «Καλημέρα, κύριε ποδηλάτη».
Το «Καλημέρα, κύριε ποδηλάτη» είναι ένα μικρό ταξίδι. Ένα ταξίδι στη ζωή και όλους τους σημαντικούς σταθμούς της, όπως η αγάπη, η φιλία, ο θάνατος. Πρωταγωνιστής είναι ένα μικρό σπουργίτι, γεμάτο φόβους, ενδοιασμούς αλλά και όνειρα. Με τη βοήθεια και την καθοδήγηση ενός αηδονιού παίρνει το θάρρος να πραγματοποιήσει το ταξίδι αυτό, να σταθεί στις δυνάμεις του και να αλλάξει τη ζωή του ολοκληρωτικά.
Το βιβλίο το έγραψες πριν από μερικά χρόνια, ωστόσο εκδόθηκε πρόσφατα από τις Εκδόσεις «Υδροπλάνο». Πώς φτάσαμε από τη διάκριση σε έναν διαγωνισμό πεζογραφήματος στην έκδοση και την παρουσίασή του;
Το έναυσμα για να γράψω το συγκεκριμένο διήγημα, ήταν ο διαγωνισμός πεζογραφήματος «Νίκος Κάσδαγλης», που διοργάνωνε τo 2011-2012 το Κέντρο συγγραφέων και μεταφραστών Ρόδου. Παρόλο που το διήγημα πήρε καλές κριτικές, η αλήθεια είναι πως δεν μπορούσα να πιστέψω πως θα το δω ποτέ τυπωμένο στο χαρτί. Ήταν ένα τόσο μεγάλο όνειρo, που είχα πείσει τον εαυτό μου πως δεν θα συμβεί. Έτσι, όταν τελείωσε ο διαγωνισμός, το άφησα κρυμμένο στο συρτάρι για χρόνια. Κάθε τόσο, η οικογένειά μου προσπαθούσε να με ωθήσει να το στείλω σε κάποιον εκδοτικό οίκο, αλλά θες ο φόβος, θες η ανασφάλεια, δεν το έκανα ποτέ. Και ο ποδηλάτης θα έμενε ακόμα στο συρτάρι, αν ο μπαμπάς μου δεν το έστελνε κρυφά στις αγαπημένες Εκδόσεις «Υδροπλάνο». Και κάπως έτσι, πέρυσι τα Χριστούγεννα, δέχτηκα ένα τυλιγμένο πακέτο, που περιείχε μέσα το συμβόλαιο για την έκδοση του βιβλίου. Τράβηξα την κορδέλα και έγινε η αρχή!
Φωτογραφίες από την παρουσίαση του βιβλίου της Ελευθερίας (23/8/2020) στην αυλή του συλλόγου ιστιοπλόων ανοιχτής θάλασσας (ΑΣΙΑΘΡ):
Πώς εμπνεύστηκες τη συγγραφή του βιβλίου;
Τότε, θυμάμαι, ήμουν στο τελευταίο έτος του Πανεπιστημίου και ετοιμαζόμουν να φύγω στο εξωτερικό. Μέσα μου υπήρχε ένας τυφώνας συναισθημάτων. Φόβος, χαρά, αγωνία, λύπη. Και ένιωθα την ανάγκη να αποτυπώσω στο χαρτί όλα αυτά τα συναισθήματα, αλλά και να δώσω απάντηση σε πολλά ερωτήματα που είχα στο μυαλό μου. Βασικά, ήμουν ένα «μικρό σπουργίτι» που ήθελε να ζήσει και να ανακαλύψει τι σε αυτό το ταξίδι έχει πραγματική αξία. Αυτό από την άποψη της ιστορίας. Όσον αφορά τον τρόπο και στυλ γραφής μου, μεγάλη πηγή έμπνευσης στάθηκαν τα διηγήματα του Όσκαρ Ουάιλντ. Από μικρό παιδί που τα διάβαζα, μου άρεσε πολύ η γραφή του, γιατί δεν τα παρουσιάζει όλα ιδανικά. Δεν έχει αυτό που λέμε «και ζήσαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα». Ίσα ίσα. Δεν φοβάται να αποτυπώσει τον πόνο, τη λύπη και το ότι το καλό δεν νικάει πάντα στο τέλος. Με προβλημάτιζαν τα ερωτήματα που θέτει στα διηγήματά του και μερικά από αυτά βρίσκονται και στην ιστορία μου. Ίσως και για αυτό θεωρώ πως «ο ποδηλάτης» δεν ανήκει μόνο στην παιδική λογοτεχνία, αλλά στην ουσία του πρόκειται για ένα βιβλίο που ενδείκνυται και για μικρούς αλλά και για μεγάλους αναγνώστες.
Ποιο πρόσωπο υπήρξε το πρότυπό σου;
Αυτό θα μπορούσα να το απαντήσω με κλειστά μάτια. Τα πιο σημαντικά πρότυπά μου ήταν οι γονείς μου. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, έχω αναμνήσεις με ένα σπίτι γεμάτο τραγούδι, μουσική και ιστορίες. Θυμάμαι τη μαμά μου να διαβάζει σε εμένα και στις αδερφές μου κάθε βράδυ από ένα βιβλίο πριν κοιμηθούμε. Τον μπαμπά μου να παίρνει την κιθάρα του κάθε τόσο και να τραγουδά. Πάντα τους θυμάμαι και τους δυο να μας «σπρώχνουν» προς τη μάθηση. Είτε με το να δούμε μια ωραία ταινία όλοι μαζί, είτε να πάμε να διαλέξουμε μαζί βιβλία στο βιβλιοπωλείο, είτε με το να ψάχνουν πάντα διάφορα δημιουργικά εργαστήρια να μας πάνε για τα απογεύματα του χειμώνα. Μικρά καθημερινά πράγματα, που όμως έγιναν όμορφες συνήθειες μεγαλώνοντας.
Πόσο σημαντική ήταν η επιρροή των καθηγητών που σε ενέπνευσαν στην ακαδημαϊκή σταδιοδρομία σου;
Γενικά, είχα πολλούς καθηγητές που άλλαξαν ριζικά τη ζωή μου και με βοήθησαν πάρα πολύ στα σχολικά και πανεπιστημιακά μου χρόνια, τους οποίους ευχαριστώ θερμά για όλα όσα μού προσέφεραν. Θα μπορούσα, ειλικρινά, να γράψω λίστα ολόκληρη.
Βέβαια, κάποιοι έχουν ένα ξεχωριστό κομμάτι στην καρδιά μου. Όπως οι καθηγητές στο «Ροδίων Παιδεία», οι οποίοι μού έδειξαν πως ο ρόλος του καθηγητή δεν είναι μόνο να διδάσκει, αλλά και να στηρίζει τον μαθητή, να τον καταλαβαίνει και να γίνεται συμπορευτής μαζί του στον δρόμο της γνώσης.
Η κ. Μυρσίνη Λενούδια, η οποία με το Θεατρικό & Λογοτεχνικό Εργαστήρι της γέμισε με δημιουργικότητα και χαρά τα μαθητικά απογεύματά μου και μου έμαθε πως οι ιστορίες κρύβονται παντού… Αρκεί να τις ανακαλύψεις και να τις γράψεις. Επίσης, η καθηγήτρια του πιάνου μου, η κ. Σένη Εμμανουήλ, η οποία με υπομονή και αγάπη με σύστησε στον όμορφο κόσμο της μουσικής και με τη σωστή καθοδήγησή της κατάφερα να πάρω το πτυχίο μου.
Οι καθηγητές μουσικοθεραπείας, κ. Paolo Caneva και Giannantonio Mutto, οι οποίοι μού δίδαξαν μία άλλη πλευρά της μουσικής, πιο ανθρώπινη. Μια άλλη μουσική που μπορεί να αλλάξει έναν άνθρωπο και μπορεί να γίνει πιο προσωπική και πολύπλευρη. Μια μουσική που μπορεί να γίνει ένα μέσο έκφρασης και διαλόγου, ακόμα και χωρίς λέξεις. Τέλος, δεν θα μπορούσα να μην αναφέρω την καθηγήτρια πιάνου μου, κ. Laura Tringale, η οποία με τη διδασκαλία και τις συμβουλές της, με βοήθησε να γίνω καλύτερη καθηγήτρια, καλύτερη μουσικός και να αντιμετωπίσω πολλούς φόβους και προσωπικά εμπόδια που είχα.
Με ποιον τρόπο πιστεύεις ότι συνέβαλαν το σχολείο και οι σπουδές στην καλλιέργεια και ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων;
Το σχολείο με βοήθησε σε πολλά πράγματα, όπως να αποκτήσω κριτική σκέψη και να μάθω πως η μάθηση δεν βρίσκεται μόνο στα θρανία και στον πίνακα. Μέσα από τη Ζώνη Εναλλακτικής Εκπαίδευσης (Όμιλοι), τις εκδηλώσεις, τις εκδρομές και τα ταξίδια κατάλαβα πως η γνώση βρίσκεται παντού και μπορώ να τη βρω όχι μόνο διαβάζοντας, αλλά και με έναν πιο ευχάριστο και εναλλακτικό τρόπο. Επίσης, ένα από τα πράγματα που ευχαριστώ το σχολείο μέσα από την καρδιά μου, είναι ότι δημιούργησε το κατάλληλο περιβάλλον για να διαμορφώσω δυνατές φιλίες ζωής, οι οποίες διαρκούν μέχρι σήμερα.
Μεταξύ άλλων, έχεις πτυχίο Παιδαγωγικών Δημοτικής Εκπαίδευσης, δίπλωμα πιάνου και έχεις μεταπτυχιακή ειδίκευση στη Μουσικοθεραπεία. Τελικά, πόσο αλληλένδετα είναι όλα αυτά;
Βασικά, το δίπλωμα ευελπιστώ να το πάρω σε λίγο καιρό. Δυστυχώς, ο ιός πήγε πολλά πράγματα πίσω… Παρόλο που μπορεί αυτές οι σπουδές να φαίνονται ασύνδετες, μέσα από την επαγγελματική μου εμπειρία μπορώ να πω πως συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους.
Τα Παιδαγωγικά μού έχουν προσφέρει πληροφορίες για το πώς λειτουργεί η διδασκαλία και για το πώς διαφέρει ο τρόπος διδασκαλίας, ανάλογα με την ηλικία και το κάθε άτομο. Παράλληλα, η Μουσικοθεραπεία με βοήθησε να γίνω καλύτερος άνθρωπος μέσω της ενσυναίσθησης. Μέσα από τις σπουδές μου ήρθα σε επαφή με διαφορετικούς ανθρώπους, όπου ο καθένας είχε τη δική του προσωπικότητα, τις δικές του δυσκολίες και κατάλαβα πως ο καθένας μας είναι ξεχωριστός. Έπρεπε, λοιπόν, να μάθω να προσεγγίζω διαφορετικά τον κάθε άνθρωπο που έχω μπροστά μου και να καταλάβω τι θα μπορούσα να κάνω εγώ μαζί με την μουσική, για εκείνον. Αυτό προφανώς μού έδωσε ένα μεγάλο εφόδιο και στη διδασκαλία του πιάνου. Δεν θέλω απλώς να διδάξω πιάνο. Θέλω να διδάξω τα παιδιά να έχουν αυτοπεποίθηση, να θέτουν στόχους και να μην τα παρατάνε εύκολα, πως δεν έχει σημασία τόσο το ταλέντο, όσο η σκληρή δουλειά.
Για να παίξεις μουσική, απαιτείται συνδυασμός μυαλού, σώματος και ψυχής. Δεν είναι εύκολο πράγμα. Και είναι λογικό πως θα υπάρξουν λάθη. Αλλά το σημαντικό δεν είναι το λάθος, το σημαντικό είναι η προσπάθεια και το να πας παρακάτω.
Τι θα συμβούλευες ένα παιδί μικρότερης ηλικίας που αγαπάει τη λογοτεχνία και θα του άρεσε να γράψει κάποια στιγμή το δικό του διήγημα;
Η έμπνευση βρίσκεται σε διάφορα σημεία. Πρέπει να διαβάσεις, να ταξιδέψεις, να ζήσεις, να βρεις τροφή για ιστορίες. Οι άνθρωποι είμαστε ιστορίες και αγαπάμε να τις διηγούμαστε. Το δύσκολο είναι να κάνουμε μία αρχή, να γράψουμε μία αρχή, να βρούμε μία ιστορία που μας εκφράζει και να την πούμε με τον δικό μας τρόπο. Πρέπει να μάθουμε να γράφουμε. Προσωπικά, μου αρέσει να παίρνω χαρτί και πένα για να γράψω, αλλά θα ενθάρρυνα τα μικρά παιδιά να γράψουν με όποιο μέσο και εργαλείο αισθάνονται άνετα. Αρκεί να κάνουν την αρχή!
Ποιοι είναι οι στόχοι σου για το μέλλον;
Μεγάλος στόχος αυτή τη στιγμή είναι να πάρω το δίπλωμα του πιάνου. Οι εξετάσεις είναι τόσες πολλές και δύσκολες, που αφιερώνω πολλή σκέψη και ενέργεια σε αυτό το μονοπάτι. Όταν τελειώσω, θα μου άρεσε να ξεκινήσω ξανά το γράψιμο και τα ταξίδια.
Όσον αφορά τα επαγγελματικά, ο μεγαλύτερος στόχος μου είναι να δημιουργήσω έναν δικό μου χώρο, όπου η μουσική και οι τέχνες θα είναι το επίκεντρο. Θα ήθελα να προσπαθήσω να κάνω τις τέχνες να γίνουν μέρος της ζωής και της καθημερινότητάς μας. Να την βρίσκουμε όχι μόνο στα θέατρα, αλλά και στα σπίτια. Γονείς που θα τραγουδούν τραγούδια στα παιδιά τους, παιδιά που θα δημιουργούν μόνα τους παραστάσεις στον κήπο του σπιτιού τους… Θα ήθελα να προσφέρω εργαστήρια που να συνδυάζουν τις τέχνες μεταξύ τους, μουσικοθεραπεία, εναλλακτικούς τρόπους μάθησης, σεμινάρια… Όχι μόνο για παιδιά, αλλά για όλες τις ηλικίες. Γιατί οι τέχνες και η έκφραση δεν έχουν ηλικία. Λίγο ρομαντικό και ονειροπόλο, το ξέρω, αλλά τι θα ήταν η ζωή χωρίς όνειρα;
Ελευθερία, σ’ ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο που μας διέθεσες! Είμαστε περήφανοι όχι μόνο για την επαγγελματική σου εξέλιξη, αλλά και για το ήθος και τον χαρακτήρα σου. Σου ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία σε ό,τι κάνεις και να μην σταματήσεις ποτέ να ονειρεύεσαι!
Τη γνώμη του για το βιβλίο της Ελευθερίας έχει γράψει και ο κ. Αγαπητός Ξάνθης, όπως μπορείτε να διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο:
